XVIII-wieczny opis Pomorza w zbiorach Książnicy
Jednym z cenniejszych woluminów przechowywanych w Książnicy Profesora Gerarda Labudy jest starodruk Ludwiga Wilhelma Brüggemanna pt. „Ausführliche Beschreibung des gegenwärtigen Zustandes des Königl. Preußischen Herzogthums Vor- und Hinterpommern” („Szczegółowy opis współczesnego stanu Królewskich Pruskich Księstw Pomorza Przedniego i Tylnego”) - praca wydawana w dwóch tomach w Szczecinie w l. 1779-1784 r. Dzieło to stanowi klasyczną pozycję jako geograficzno-historyczny opis ziem Księstwa Pomorskiego, rządzonego dawniej przez dynastię Gryfitów, a w momencie jego wydania wchodzącego już w skład Królestwa Prus. W Książnicy można skorzystać z tomu I oraz drugiej części tomu II. Ta ostatnia dotyczy terenów od Kamienia na zachodzie po powiat lęborski i bytowski na wschodzie. Obejmuje więc także część zachodnią dzisiejszego powiatu wejherowskiego. Wartość powyższej pracy polega na dokładności, z jaką autor podaje szeroko informacje na temat całych powiatów, m. in. ich historii, demografii czy powierzchni, ale także szczegółowo odnośnie do poszczególnych miast i wsi. W wypadku pierwszych opisuje ich herby i podaje np., w jakie dni odbywają się targi oraz kiedy przychodzi poczta. Jeśli chodzi o wsie, to Brüggemann wspomina, ile współcześnie w danej osadzie było folwarków, młynów, chłopów, kowali ale także nauczycieli i gospód. Nadmienia również o przynależności parafialnej, w tym o stosunkach wyznaniowych w danej wsi. Podaje również nazwiska właścicieli, wśród których można spotkać przedstawicieli szlachty polskiej i kaszubskiej. Dzieło to stanowi więc cenne źródło do badań historii Pomorza w II poł. XVIII wieku.
Tekst: MSz
Fotografia ze zbiorów Książnicy Profesora Gerarda Labudy.
Bibliografia:
Z. Szultka, Charakterystyka źródeł i literatury, w: Historia Pomorza, T. II, cz. III, opr. Z. Szultka i H. Lesiński przy współudziale D. Łukasiewicza i A. Wielopolskiego, Poznań 2003, s. 12-13
