Lipiec 14, 2017 Category : Działy

Dział Sztuki i Pamiątek po Pisarzach

Dział ten powstał w 1996r. i w znacznej mierze przejął eksponaty mieszczące się niegdyś w dziale Zbiorów Specjalnych. Zaistniała taka potrzeba, gdyż w ramach śpuścizn po pisarzach i działaczach regionalnych muzeum pozyskiwało także np. rękodzieło, malarstwo olejne, grafikę, rysunek czy numizmatykę, a więc zbiory nie mieszczące się w ówczesnej praktyce muzealnej, skupiającej się głównie na gromadzeniu książek oraz dokumentacji rękopiśmiennej.

Reprezentatywną kolekcją, zawierającą także zabytki materialne, jest śpuścizna po Franciszku Fenikowskim (1922-1981) - pisarzu, publicyście związanym z Gdańskiem, Kaszubami i Pomorzem.

Znajduje się w niej nie tylko pokaźny zbiór książek i rękopisów, ale również mnóstwo bibelotów z jego gabinetu, numizmatyka, grafiki i rysunki, m.in. autorstwa Antoniego Suchanka (1901-1982), malarza związanego z Gdynią. Mało kto wie, że Fenikowski zbierał przedmioty z wizerunkiem osła - były to zazwyczaj figurki, zabawki, pocztówki - również i ta nie banalna kolekcja wzbogaciła nasze zbiory.
Interesującym obiektem, który przekazał w darze do zbiorów Muzeum w 2010r. hrabia Gustav Keyserlingk syn ostatniego właściciela pałacu w Wejherowie, jest obraz olejny przedstawiający córkę Ignacego Przebendowskiego posiadacza dóbr wejherowsko-rzucewskich w XVIII w. ukazujący dziewczęcą postać w stroju męskim, ta bądź co bądź ekscentryczna konwencja, odzwierciedla oświeceniową postawę magnata, który jako jeden z pierwszych w ówczesnej Polsce zaszczepił swoją córkę przeciw ospie.

W dziale Sztuki można wyodrębnić trzy zasadnicze grupy zabytków:

1. Malarstwo olejne
Do najważniejszych eksponatów w tym zakresie należą obrazy Mariana Mokwy (1889-1987)-wybitnego polskiego marynisty, Wacława Szczeblewskiego (1888-1965)-Założyciela Pomorskiej Szkoły Sztuk Pięknych w Gdyni, Jerzego Kosaka (1886-1955)-wnuka słynnego Juliusza i Czesława Wasilewskiego (1875-1946)-kopisty dziewiętnastowiecznej szkoły monachijskiej. W skład kolekcji wchodzą również prace współcześnie żyjących artystów związanych z Pomorzem.

2. Grafika i rysunek
Muzeum posiada bardzo bogaty zbiór dziewietnastowiecznej grafiki niemieckiej, w tym miedzioryty gdańskiego malarza i konserwatora Johanna Carla Schulza oraz barwne litografie przedstawiające pałace w Wejherowie i Kębłowie z poł. XIX w. Z okresu międzywojennego i powojennego na wymienienie zasługują kolekcje prac Stanisława Brzęczkowskiego (1897-1955)-autora znanych cykli grafik Teka miast pomorskich i Wielkie Pomorze, Stanisława Żukowskiego (1911-1983)-autora drzeworytów do Pieśni z Kaszub, i Bertholda Helingratha (1976-1954)-twórcy związanego z Gdańskiem.

Kolekcja rysunku, do której zalicza się również akwarele, obejmuje prace Franciszka Sędzickiego (1882-1967), hafciarki oraz działaczki regionalnej, założycielki wejherowskiej szkoły haftu, Otylli Szczukowskiej (1900-1974), folklorystki i rzeźbiarki ludowej, oraz Andrzeja Świątkiewicza (1932-2002), malarza i rysownika związanego z Wejherowem i Salzburgiem.

3. Medalierstwo i falerystyka
Do najcenniejszych eksponatów znajdujących się w tym zespole należą: najstarsza zachowana pieczęć miasta Wejherowa (poł. XVIII w.) i pieczęć herbowa rodu Keyserlingów, właścicieli pałacu w Wejherowie (XIX w.).

Wartościowe i ciekawe numizmaty to: medal upamiętniający Samuela Bogumiła Lindiego, autora Słownika języka polskiego, wybity w 1816 r., oraz zbiór srebrnych odznak wejherowskiego Bractwa Kurkowego z okresu między wojennego. Dział posiada także bogatą kolekcję medali współczesnych.

Etnografia:

Trzonem tego zbioru jest kolekcja sztuki ludowej zgromadzona przez Huberta Sucheckiego - z wykształcenia germanistę, z zamiłowania animatora i kolekcjonera sztuki ludowej. Przeważają w niej hafty kaszubskie (m.in. Anny Konkel, Elżbiety Ebel i Jadwigi Kreft) oraz ceramika (268 sztuk), która pochodzi z warsztatów Leona Necla i Józefa Kaźmierczaka, przejętych po 1950 r. przez Regionalną Spółdzielnie Przemysłu Ludowego i Artystycznego w Kartuzach. Ponadto w dziale znajdują się cenne spuścizny Franciszki Majkowskiej z projektami haftów kaszubskich i elementami kobiecego stroju kaszubskiego oraz Otylii Szczukowskiej z dokumentacją rysunkową motywów zdobniczych ze sprzętów użytkowych, ozdób nad szczytowych, kapliczek przydrożnych i haftów.