Sobótka „na ostro”
Sobótka „na ostro”
Miłosny trójkąt, grupa młodzieży odgrywająca Sobótkę i bardzo mocne oskarżenia w kierunku kaszubskich działaczy, których lata aktywności przypadły na czasy komunizmu. Jeśli ktoś przyjechał 15 maja do siedziby Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej, żeby obejrzeć na scenie adaptację sobótkowych zwyczajów, był zapewne zdziwiony tym, co pokazali na scenie aktorzy z Teatru Zymk. Najważniejszym tematem nie były w tym spektaklu kaszubskie zwyczaje, ale próba rozliczenia się z naszą przeszłością i szukanie winnych tego, że współcześnie kaszubszczyzna prawie nie funkcjonuje jako język komunikacji wśród młodych ludzi. Według mnie to wina tego pokolenia, jakie bez walki oddało kaszubszczyznę w czasach komuny. Wielu z nich nawet krzyczało i biło dzieci za mówienie w szkole po kaszubsku, a dzisiaj są naszymi działaczami, organizatorami kaszubskich imprez, nauczycielami języka kaszubskiego. Musimy wreszcie głośno o tym powiedzieć, bo teraz to są rzeczy, o których mówi się za plecami – podkreśla autor scenariusza i reżyser Adam Hebel.
Sobótka miała być – według zamysłu jej twórców – bezkompromisowym wykrzyczeniem odczuć młodzieży, jaka nie chce słuchać, że wówczas były inne czasy. Kilka razy wybrzmiały na scenie słowa, że nie ma żadnego usprawiedliwienia w tej sprawie. Nie chcemy się dogadać, podejść do sprawy delikatnie, chcemy to wyrzucić z siebie, żeby to „katharsis” pozwoliło nam później normalnie ze sobą funkcjonować w środowisku kaszubskim – zaznacza reżyser spektaklu.
Warto podkreślić, że gra aktorów była na wysokim poziomie, wszyscy mówili swobodnie po kaszubsku, a scenografia – choć prosta – dobrze oddawała to, co się dzieje na scenie, i pozwalała czasem przenieść akcję bliżej widzów (np. gdy „maniewid” pojawiał się na ścianach i krzesłach na widowni).
Zapewne w przypadku tak „ostrego” spektaklu głosy i oceny muszą być i będą różne, ale chyba nikt nie wychodził z siedziby naszego Muzeum obojętny wobec tego, co usłyszał i zobaczył. A to jest przecież jeden z celów teatru...
W „Sobótce” zagrali: Patryk Mudlaw, Paulina Fopke, Artur Jabłoński, Katarzyna Kankowska-Filipiak, Roman Hinca, Szymon Jancen i Rafał Rompca. Teatr Zymk działa przy Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie, a koordynatorem wydarzenia z ramienia MPiMKP był Dariusz Majkowski.
Sobótka „na òstro”
Miłotny trzënórt, karno młodzëznë grającé Sobótkã i baro mòcne òbskarżenia w czerënkù kaszëbsczich dzejarzów, chtërny dzejele w kòmùnisticznëch czasach. Jezlë chtos przëjachôł 15 maja do sedzbë Mùzeùm Kaszëbskò-Pòmòrsczi Pismieniznë i Mùzyczi, żebë òbezdrzec na binie adaptacjã sobótkòwëch zwëków, béł gwës baro zadzëwòwóny tim, co pòkôzelë aktorzë z Teatru Zymk. Nôwôżniészą témą nie bëłë w tim szpetôklu kaszëbsczé zwëczi, a próba rozrechòwaniô sã z nają ùszłotą i szukanié winnëch tegò, że dzysdnia kaszëbsczi jãzëk wnet nie jistnieje jakno jãzëk kòmùnikacje westrzód młodëch lëdzy. Wedle mie to wina tegò pòkòleniô, jaczé bez biôtczi òddało kaszëbiznã w czasach kòmùnë. Wiele z nich nawet szkalowało i biło za gôdanié w szkòle pò kaszëbskù, a dzysô są najima dzejôrzama, òrganizatorama kaszëbsczich wëdarzeniów, szkólnyma kaszëbsczégò jãzëka. Më mùszimë kùreszce ò tim głosno gadac, bò dzysô to są rzeczë, ò jaczich sã kôrbi za plecama – pòdczorchiwô aùtor scenarnika i reżiséra Adóm Hébel.
Sobótka miała bëc – wedle ùdbë ji ùtwórców – bezkòmpromisowim wëkrzëczenim òdczëców młodzëznë, jakô nie chce słëchac, że wnenczas bëłë jinszé czasë. Czile razy dało sã czëc na binie, że ni ma niżódnégò ùsprawiedlëwieniô w ti sprawie. Më nie chcemë sã dogadac, pòdéńc do sprawë delikatno, chcemë to wërzucëc z sebie, żebë to „katharsis” pòzwòlëło pózni nama normalno ze sobą fónkcjonowac w kaszëbsczim strzodowiszczu – dodôwô reżiséra szpetôkla.
Wôrt pòdczorchnąc, że aktorzë bëlë bëlno przërëchtowóny do swòjich rolów, wszëtcë kôrbilë pëszno pò kaszëbskù, a scenografiô – chòc dosc prostô – dobrze òddôwała to co, sã dzeje na binie i pòzwòliwała tej-sej przeniesc akcjã blëżi òbzérôczów (np. czej maniewid pòjôwiôł sã na scanach i stółkach).
Gwës w przëtrôfkù tak „òstrégò” szpetôkla głosë i òbsądë mùszą bëc i bãdą rozmajité, ale wierã nicht nie wëchòdzył z sedzbë najégò Mùzeùm òbòjãtny wedle tegò co widzôł i czuł. Kò taczi je prawie cél teatru...
W Sobótce zagrelë: Patrik Mùdlawa, Adóm Hébel, Paùlëna Fópka, Artur Jabłońsczi, Katarzëna Kankòwskô-Filëpiôk, Róman Hinca, Szëmón Jancen i Rafôł Rompca. Teater Zymk dzejô kòl Mùzeùm Kaszëbskò-Pòmòrsczi Pismieniznë i Mùzyczi we Wejrowie, a kòòrdinatorã wëdarzeniô ze starnë MKPPiM béł Dark Majkòwsczi.
